Bütün gün boyunca çevrimiçi misiniz? Evde, okulda ve teyzenin sürekli abuk sabuk konuşmaya devam ettiği aile buluşmalarında, kesinlikle, çevrimiçi olmak sizi yemek boyunca aklı başında tutandır.
Artık, bazı sosyal ağlarda bulunmamak, bir seçenek bile değildir. Ve eğer akla uygun bir mobil plan üzereyseniz, sınırsız mesajlaşmanın avantajından yararlanmamak kulağa tuhaf geliyor.
Biz bunun farkındayız ve o harikadır. Dünyanın, arkadaşlarınız, sınıf arkadaşlarınız ve aileniz ile bağlı kalmayı teklif ettiği şeyden faydalanıyorsunuz. Birkaç ortak arkadaşınızın olduğu sizi birkaç hafta önce ekleyen kişi ile konuşmak için bile kullanıyor olabilirsiniz. Onunla daha önce hiç buluştunuz mu? Belki, belki de değil.
Fakat onları sertçe eleştiren olumsuz yorumların 10 tanesi yüzünden, sınıf arkadaşınızın durum iletisini, sizin haber akışınızın en üstüne çıkartan bir durumla hiç karşılaştınız mı? Sizin tanıdığınız ya da tanımadığınız birinin hiçbir neden yokken kaba ve kırıcı mesajlar yazmaya devam ettiği bir durumda hiç bulundunuz mu?
Sizi sınıfta kızdıran ya da öğlen yemeği parası çalan okul bahçesi zorbalarının kaba tavrının aksine, çevrimiçi saldırıya uğramanın, sizin görünüşünüz, ne kadar popüler olduğunuz, öğlen yemeğinde kiminle oturduğunuz ile alakası yoktur.
Genç Zorbalığına Giriş: Öyleyse Sanal Zorbalık nedir?
İngiltere’den on beş yaşında bir kız sanal zorbalığın başından sonuna kadar kendi derin deneyimini anlattı. Bir gün, yakışıklı bir adamdan Facebook arkadaşlık teklifi aldı ve birbirleriyle mesajlaşmaya başladılar. Yavaş yavaş, ona karşı güçlü hisler duymaya başladı; velhasıl, adam anlayışlı ve harikaydı ve kız her gün onunla konuşmaktan keyif alıyordu. Henüz ona aşık değildi fakat üç ay süresinde, tatlı bir ilişki gelişti. Bununla birlikte, bir keresinde onun Facebook sayfasında bir başka kızdan romantik bir mesaj gördü ve biraz kıskandı. “Bu ne hakkındadır?” diye bir cevaba ihtiyacı vardı.
Takip eden şey tahmin edilemezdi. Adamın akrabaları olduğunu iddia eden insanlardan ona ürkütücü haberler veren mesajlar aldı: erkek arkadaşı öldürücü bir alkol ve uyuşturucu kokteyli almıştı ve kızın onu sadık olmamakla suçlamasından sonra kendini öldürdü. Erkek çocuk için, iki binden fazla insanın katıldığı bir anıtlaştırılmış Facebook sayfası oluşturuldu. Zavallı kız, onu intihara sürüklemekle suçlayan, tehdit edici Facebook mesajları, yazılı iletiler ve aramalar almaya başladı.
“Sakinleşmeye ihtiyacınız var, ölü bir çocuk yok”, polis dedi.
Bu bir sürprizdi. Başta, anne kızının bir pedofili (sübyancılık) kurbanı olduğunu düşündü fakat kız erkek arkadaşıyla buluştuğunu ya da öyle düşündüğünü açıkladı. Bir gece kız, arkadaşlarıyla parkta içtikten sonra erkek çocukla tanıştırıldı. Erkek çocuk, Facebook profil resmine çokça benziyordu. Onlar öpüştüler ve kız evine sevinçli gitti.
Fakat erkek çocuk hayal ürünüydü. Çocuk asla var olmamıştı. Onun yerine, 16 yaşındaki iki kişi Facebook hesabının arkasındaydı ve bir intikam yolu olarak, bu muzipliğin her detayını uyduran kişilerdi, çünkü kız, zorbalardan birinin eski erkek arkadaşı ile flört etmekteydi. Hiç ani ölüm raporu olmadığı fark edilince, kızlar tutuklandı ve üç aydır bir ilişkide olduğunu düşünmesi için kandırılan kurbana zarara neden oldukları için özür dilettirildiler.
Kulağa oldukça korkunç geliyor, değil mi? Bu, sanal zorbalığın neye benzediğinin ciddi fakat aşırı olmayan bir örneğidir. Diğer bir ifadeyle, sanal zorbalık ya da çevrimiçi zorbalık, bir sınıf arkadaşı, bir arkadaş, eski bir arkadaş, bir komşu, tanıdığın veya tanımadığın hemen hemen herhangi biri olabilen akran bir gencin, herhangi başka birini incitmek ya da mahcup etmek için teknolojiyi kullandığı zaman meydana gelir. Bu teknoloji, internet ya da bir cep telefonu olsun ya da olmasın, iletişime izin veren ve kasıtlı olarak kaba olan resimler veya videolar göndermek ya da yazılı ileti iletmek için kullanılabilen her şeydir.
Genç Zorbalığına Giriş: Sanal Zorba kimdir?
Ne kadar masum görünürse görünsün, bir zorba hemen hemen herkes olabilir. Çoğunlukla, çevrimiçi tacizciler hakkında basmakalıp kopya filmlerin bize bahsettiği akıl hastası sosyopata uymazlar. Aslında, bazı sanal zorbalık kurbanları, kurbandan zorba rolüne düzenli olarak değişir veya tersi olur. Sanal zorbalık kurbanlarını aynı kendilerine saldırıldığı şekilde kendilerini savunmaya meyilli bulmak, alışılmamış bir şey değildir.
Genç Zorbalığına Giriş: Birisi bir başkasına sanal zorbalık nasıl edebilir?
Yollar sayısızdır!
- Bazıları, diğer çevrimiçi insanlarmış gibi yaparlar ve onların sahte kimliklerine inandırmak için insanları kandırırlar.
- Bazıları, çok kişisel bilgileri ortaya çıkarmak için insanları kandırırlar.
- Diğerleri, Facebook ve Twitter gibi sosyal ağlarda, basit ad takmaları içeren yazılı iletiler veya mesajlar gönderirler veya iletirler.
- Ask.Fm ya da Formspring.com gibi bir web sitesi üzerinden “Neden çok şişmansın?” gibi kaba sorular sormak.
- Ya da zorbalık ettikleri insanların kötü görünmeleri için yalanlar ve dedikodular yaymak.
- İnterneti oldukça ürkütücü şekilde dolaşabilen şey, insanların onay ve izni olmaksızın yüz kızartıcı resimlerinin gönderilmesidir.
- Youtube’da bir video gönderildiği zaman daha da kötüdür! Videolardaki “görüntülenme”nin ne kadar yükseldiği hayal edebilir misiniz?
İnterneti ne kadar hafif ve sıradan bir şekilde ele almamız, ileride pişman olabileceğimiz büyük hatalara yol açabilir. Biz fark etmeden, kasıtlı olmaksızın birine zorbalık edebiliriz ya da rahatsız edebiliriz veya şaka olduğunu düşünebiliriz. Bazen, eğer “:P” ifadesini eklemezsin ya da bir cümleyi “jk” (şaka yapıyorum) ile sonlandırmazsanız birinin profil resmine yaptığınız yorum kaba ve iğrenç gibi gelebilir, çünkü şaka yaptığınızı ya da alay ettiğinizi göstermek için göz temasına, ses tonuna ya da beden diline sahip değilsiniz. Biz, bizim söylediğimiz ya da bize söyleneni kelimelerin bize nasıl göründüğünü esas alarak anlarız. Herhangi birinin de bizim niyetlerimizi nasıl yanlış anlayabildiğini bilmeyiz. Bazen, herhangi birini bile incitebilen bir şeyi söylemek için, kelimeler bağlamdan çıkarılır veya kelimelerin yeri değiştirilir.
Genç Zorbalığına Giriş: O gerçekten incitir mi?
Evet. Birilerini ekranları vasıtasıyla yumruklayamayacağınız doğrudur, fakat sanal zorbalık aslında daha zararlı olabilir. Morarmalar görmeyebilirsiniz fakat onlar daha derin yara izleri bırakır.
Bu tacizin çevrimiçi veya cep telefonu vasıtasıyla olması kurbana ulaşmayı kolaylaştırır. Okul zorbalığının olduğu dış dünyadan sığınma yerinin ev olmasına alışmış iken, sanal zorbalık evin tuğla duvarlarına ve kalplerimize nüfuz ediyor. O, 7/24 oluyor; kurbanlar onu görmemeyi seçtiği zaman, onlar hakkında paylaşılmış resimler ve kaba mesajlar seli bulacağı ertesi sabaha uyanabilirler. Aşırı derecede incinmiş hissetmenin dışında, bu, hayal kırıklığına uğramış, öfke ve belki de tehdit edilmiş hissetmeye yol açar. Burada birkaç diğer mümkün tesirleri:
- Notlarda düşüş
- Düşük özsaygı
- Gergin bir tavır
- Arkadaşlardan geri çekilme ve onlarla beraber takılmak istememe
- Okula gitmek istememe
- Kendine zarar
- Aşırı durumlarda: intihar
Genç Zorbalığına Giriş: Fakat sanal zorbalık tam olarak neden olur?
Bir zorbanın kafasında tam olarak neyin olduğu bilmek bazen zor iken, genellikle, bir sanal zorba hüsrandan veya öfkeden güdülenir. Belki, kendilerine yapılan kaba yorumu cezalandırmayı ya da yüz yüze cevap verecek cesaretlerinin olduğunu hissetmemelerine rağmen okulda bir arkadaşına ulaşmayı isterler veya bir ret ya da ayrılmadan sonra intikam almak isterler.
Bazen, onlar birine eğlenmek için zorbalık yaparlar çünkü ellerinde çokça zaman ve diğerleriyle iletişime geçmek için pek çok yol vardır ve birinin tepkisini çekme ya da dikkatleri üzerinde toplama ihtiyacı hissederler. Bir de grup ya da “çete” kültürü vardır, örneğin, eğer bir kız grubun dışındaki birisi ile arkadaş olursa, muhtemelen kıskançlıktan, grubun gerisi ona çevrimiçi saldırır ve onun yüz kızartıcı eski resimlerini iletir.
Popüler “kaba kızlar” okuldaki sosyal konumları onlara hatırlatmak için diğerlerine zorbalık ettikleri halde, bazı zorbalar düşük özgüvene sahiptirler ve onların hayatları üzerinde bir tür egemenliğe ya da etkiye sahip olsunlar diye, birini tekrar eder bir şekilde rahatsız etme ile onu telafi ederler. Gerçek hayatta zorbalığa uğrayan teknoloji meraklısı inek öğrenciler, alışık oldukları teknolojik aletleri kullanabilecekleri çevrimiçi “sert adam” olma ihtiyacı hissedebilirler. En az tartışmaya açık sebep zorbalığa uğrayan diğerlerini desteklemektir ki bu bir yanlış bir başka yanlış ile düzeltilemeyeceğinden onun üstesinden gelmek için en iyi yol değildir.
Genç Zorbalığına Giriş: Peki ya cinsel içerikli mesajlaşma?
Bir zamanlar, 12 yaşında bir kız o zamanki erkek arkadaşına açık saçık fotoğrafını yolladı çünkü “Beni sevdiğini ve eğer onu önemsiyorsam, yapabileceğimi söyledi… Ona o resmi gönderdikten sonra, beni görmezden geldi, (onu) Bebo’ya ve Facebook’a benim basit olduğumu söyleyerek koydu. Erkek arkadaşı, daha sonra eski erkek arkadaşı olan, bu fotoğrafı kullandı ve önümüzdeki yıllarda internette dolaşmasına izin verdi. Herkes kızı hor gördü ve kız feci bir şekilde kendi canını alıncaya dek, kendine zarar vermeye başladı.
Bütün cinsel içerikli mesajlaşma hadiseleri bu kadar feci değildir, kabul. Fakat internet bağlantılı cep telefonları ya da metin mesajları vasıtasıyla çıplak ya da yarı çıplak resimler gönderme ve alma eylemi çok ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Birileri bu resimleri bulabilir ve diğerlerine iletebilir ve belki bir ilişkinin sonlanışı internete sızdırılmış böyle fotoğrafların olmasına yol açabilir. Ya bir ebeveyn onları öğrenirse? Hatta daha kötüsü… ya eğer bir başka yetişkin onları bulursa ve kendine çevrimiçi bir genç süsü vermek için kullanmaya karar verirse? İnternette herkesin adeta isimsiz olabildiği gerçeği buna çok yardım eder ve hiç kimse asla öğrenemez.
Ve konuştuğumuz sizin hayatınız olduğu için, zorbalık ediliyor olduğunuzu nasıl bileceksiniz, zorbayla nasıl başa çıkacaksınız, çevrimiçi/cep telefonu sorunundan kendinizi nasıl koruyacaksınız gibi, sanal zorbalık hakkında bütün bilinmesi gereken ne varsa size anlatmak için biz buradayız.
Gençlerinizin siber zorbalığa uğramalarından korumak için telefon casus uygulamalarını kullanarak onlara gelen sataşma mesajlarını takip edebilir zamanında mudahale edebilme imkanınız olacak.